Wielkie budowy II Rzeczypospolitej

Linia chronologiczna

Źródło 1. Mapa. Rzeczpospolita Polska w l. 1918-1922, CARTE

Źródło 2. Fotografia. Władysław Grabski. Minister skarbu, dwukrotny premier rządu II RP, autor reformy walutowej z 1924 r.

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:W%C5%82adys%C5%82aw_Grabski_1925.jpg]

Źródło 3. Awers banknotu dwuzłotowego z 1936 r.

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:5_z%C5%82ote_banknote,_averse_(Poland,_1936).jpg]




awers – przednia strona monety, banknotu lub medalu

Źródło 4. Awers banknotu dwustuzłotowego z 1936 r.

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:20_z%C5%82otych_1936_r._AWERS.jpg]

Źródło 5. Awers banknotu stuzłotowego z 1934r.

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:100_z%C5%82otych_1934_r._AWERS.jpg]

Źródło 6. Fotografia. Eugeniusz Kwiatkowski. Wicepremier, minister skarbu, przemysłu oraz handlu w rządzie II RP. Inicjator budowy miasta i portu w Gdyni, współtwórca Centralnego Okręgu Przemysłowego

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Eugeniusz_Kwiatkowski.PNG]

Źródło 7. Fotografia. Port morski w Gdyni. Urządzenia przeładunkowe oraz wagony kolejowe. Lata 30. XX w.

[źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/90114/6e6936f01a85c738e4b684b5bd99be65/]

Źródło 8. Port morski w Gdyni. Wejście do portu. Lata 30. XX w.

[źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/88995/6e6936f01a85c738e4b684b5bd99be65/]

Źródło 9. Eugeniusz Kwiatkowski o znaczeniu dostępu do morza w książce Dysproporcje. Rzecz o Polsce przeszłej i obecnej[fragment]

[…] Każdy nowy metr wybrzeża, każdy nowy dźwig, każdy skład towarowy, każda nowa placówka handlowa w Gdyni, każde ulepszenie komunikacji, każdy nowy okręt, każda nowa fabryka na Wybrzeżu, każdy bank, każda nowa więź cementująca Gdynię z Pomorzem, a całe województwo pomorskie z resztą państwa, to wielka zdobycz, to poważny aktyw naszego dorobku państwowego. Tu koncentruje się jedyna praktyczna akademia kupiecka Polski, tu stoi otworem droga najpewniejsza i najkrótsza dla wyrównania wartości człowieka w Polsce z wartością człowieka w Europie Zachodniej, tu zbiega się granica współpracy z narodami całego świata, tu wreszcie harmonizują się automatycznie wszystkie różnice poglądów, wszystkie starcia myśli i programów całej Polski […].

Eugeniusz Kwiatkowski, Dysproporcje. Rzecz o Polsce przeszłej i obecnej, 1932.

[źródło: http://wpolityce.pl/artykuly/36888-90-lat-temu-sejm-zdecydowal-o-budowie-portu-w-gdyni-port-szybko-stal-sie-jednym-z-najwiekszych-w-europie]

Źródło 10. Mapa. Zakłady przemysłowe na terenie Centralnego Okręgu Przemysłowego

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Mpk.jpg]

Źródło 11. Wykład historyka, prof. Wojciecha Morawskiego, o znaczeniu Centralnego Okręgu Przemysłowego dla gospodarki II RP

[http://www.youtube.com/watch?v=kCfAz7I7ukU]

Źródło 12. Wirtualne zwiedzanie wystawy poświęconej historii Centralnego Okręgu Przemysłowego w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli

[http://www.cop.stalowawola.pl/]
[http://www.youtube.com/watch?v=MBHf71xPif8]

Ćwiczenia

Na podstawie źródeł 3-5.

1. Ustal, jakie postaci historyczne widnieją na przedstawionych banknotach.
Polska waluta, złoty polski, został wprowadzony do obiegu w 1924 roku w wyniku reformy walutowej przeprowadzonej przez Władysława Grabskiego. Dowiedz się, np. z zasobów Internetu, jakie były wówczas propozycje nazwania naszych pieniędzy? A Ty, jaką zaproponowałbyś nazwę?
2. Dowiedz się, jakie pieniądze mogli mieć w swoich portfelach Polacy mieszkający we wschodniej, centralnej i zachodniej Polsce, w listopadzie 1918 roku.


Na podstawie źródła 1.

1. Wskaż na mapie Gdynię i Katowice oraz prześledź szlak kolejowej magistrali węglowej.
2. Odpowiedz, dlaczego budowa magistrali węglowej była gospodarczym sukcesem II RP.
3. Które ważne obszary Polski zostały połączone tym szlakiem?
4. Wskaż główne okręgi przemysłowe i wymień ośrodki, w których produkowano samoloty. Gdzie wydobywano węgiel kamienny i ropę naftową? Zlokalizuj na mapie elektrownię wodną.

Na podstawie źródeł 7-9.
1. Jak sądzisz, dlaczego Polska musiała wybudować od podstaw nowy port nad Bałtykiem?
2. Oceń znaczenie powstania portu w Gdyni dla rozwoju gospodarki II RP.


Na podstawie źródeł 10. i 11.

1. Podaj kluczowe przyczyny wyboru lokalizacji Centralnego Okręgu Przemysłowego.
2. Uzasadnij, że produkcja w COP-ie była nastawiona na rozbudowę i unowocześnienie polskiej armii.

Praca domowa

1. Znajdź informacje na temat pochodzenia nazwy miasta Stalowa Wola.
2. Port w Gdyni oraz budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego, to kluczowe osiągnięcia gospodarki II RP. Ustal inne ważne przedsięwzięcia w dziedzinie państwowego transportu lotniczego i kolejowego w okresie międzywojennym.